“Geçmişle Yüzleşmek” programına “veri gazeteciliği” katkısı

“Geçmişle Yüzleşmek” programına “veri gazeteciliği” katkısı

Melih Cılga – Twitter: @melihcilga

Punto24 Bağımsız Gazetecilik Platformu (P24) ile Friedrich Ebert Stiftung (FES), “Geçmişle Yüzleşmek, İleriye Bakmak” başlıklı bir araştırmacı gazetecilik programı başlatmıştı. Bu programa başvuranlar arasında ben de vardım. Başvurumda, “veri gazeteciliği” metodolojisi ile veri görselleştirme ve haritalandırma araçlarına dayalı bir çalışma yapmak istediğimi özellikle belirtmiştim.

P24 sitesinde 9 Mart’ta yapılan duyuruda, programa seçilen altı kişi arasında yer aldığımı öğrendim (sonuçların açıklandığı sayfa). 

P24 sitesindeki şu paragraf, bu araştırmacı gazetecilik programının amacını ve kapsamını çok iyi özetliyor: “Geçmişle Yüzleşmek, İleriye Bakmak” başlıklı program, toplumsal hafızanın kurulmasında ve korunmasında medyanın rolüne bakmayı, hatırlama ve barışma süreçlerinde gazetecileri nasıl bir sorumluluğun beklediği üzerine düşünmeyi hedefliyor.

Program kapsamında bu altı kişi, FES’in evsahipliğinde Almanya’nın Berlin ve Hamburg kentlerine düzenlenecek mesleki araştırma gezisine katılacak. Gezi sonrasında, katılımcı gazeteciler gerek Almanya’daki çalışma turunda elde ettikleri izlenimleri, yaptıkları söyleşileri, ulaştıkları bilgileri içeren, gerekse bu izlenimler ışığında Türkiye medyasının “Geçmişle Yüzleşmek, İleriye Bakmak” konusunda oynadığı rolü irdeleyen birer haber-röportaj hazırlayacaklar.

Benim çalışacağım konu

“Geçmişle Yüzleşmek, İleriye Bakmak” bağlamında, benim özellikle üzerinde çalıştığım çerçeve, İstanbul’daki Rum azınlığın son yüz yıllık tarihini ve Rumların ortak kültür mirasımıza katkılarını incelemek. Köken itibariyle Rum olmamama rağmen, böyle bir çalışma konusu seçmemin nedeni basit: Gayrimüslim vatandaşların maruz kaldığı ayrımcı politikalarla yüzleşmek, bence bütün Türkiye vatandaşlarını ilgilendiren bir mesele. Eğer önyargılardan arınarak toplumsal hafızayı yeniden yazmak gibi bir amacımız varsa, bu ülkede yaşayan herkesin kendi üzerine düşeni yapması gerektiğine inanıyorum.

Bu çalışma sonucunda hazırlayacağım haber, “veri gazeteciliği” araçlarının kullanılmasına dayanacak. Örneğin, İstanbul’daki Rum vakıf, kilise ve okullarını gösteren, her bir kurumun tarihsel arka planını özetleyen bir Google Fusion Tables veri tablosu ve haritası yer alacak. Haritanın taslak versiyonu şuradan görülebilir.  Yine kullanacağım veri gazeteciliği araçlarına tipik bir örnek olarak hazırladığım “harita destekli kronolojik timeline sunumu” da (taslak) şuradan görülebilir.

Bu proje kapsamında yeni gelişmeler oldukça buradan duyuracağım.